Muhammed İkbal’in Şiirlerinde Aşk Ve Özgürlük Esintileri

ÅžahitliÄŸin sorumluluÄŸunu soluduÄŸumuz ÅŸu zaman diliminin    irfani bilgi ekollerinin kapsamına giren,  tecdid ve ıslaha , öze dönüÅŸ çabalarına  en çok ihtiyaç duyulan alanlardan , kavramlardan en mühim olanlarıdır aÅŸk ve özgürlük…….

   Akıl ve iradenin pasifize edildiÄŸi , Klonlanmış birey imalatının  yapıldığı   Batıni ve zahiri tezgahtarların iÅŸportacılarının vitrinlerini  süsleyen ancak raflarında esamesine rastlanılmayan  aÅŸk  ve özgürlük  ,hakikatten  kaytaranların   kamuflajı olagelmiÅŸtir.

…….

Ä°nsan kendini bilmekle özgür  olacakken ,  ona kendini kaybetme ,benliÄŸini buharlaÅŸtırma , durumuna getiren , seçme  ve akletme  özgürlüÄŸüne ipotek koyan ,ÅŸuur  felcine müptela kılan , sahte kimliklere  varoluÅŸlara büründüren ,  ucuzca cennetlere  ulaÅŸma duygusunun kolayca tatmin edildiÄŸi  bir   dünya sunan  anlayışların , yaÅŸam biçimlerinin   günümüzde de  geçmiÅŸte olduÄŸu gibi olabildiÄŸince kabul görmesi bireylerin kulluk  konumlarını fark etmemeleriyle ilgili bir durum olduÄŸu açıktır.

“  Ä°nsan  hayata özgürlükle baÅŸlar , acıklı serüveni bu zindandan   o zindana geçiÅŸten ibarettir”[i]  bu acıklı  serüvenin kaybedeni olmamak için afyonlaÅŸtırıcı saptırıcı fikir ve  inançlardan  sahte aidiyetlerden ,nevrotik psikozlara sürükleyen konjüktürel ve test edilmemiÅŸ baÄŸlılıklardan , müphem bir geleceÄŸe odaklı kadim israilliyyat menÅŸe”li mehdilik ve mesiyanik beklentilerden arınarak , rab-kul iliÅŸkisini saÄŸlam  bir zemin üzerinde oturtmak gerçekleÅŸtirmek  durumundadır.  

   AÅŸk ve özgürlük baÄŸlamında M.ikbal ÅŸiirinde

Yabancının  kanadı etrafında  ne kadar kanat çırpacaksın?

TutuÅŸtur benliÄŸini kendi ateÅŸinle . [ii]

 mısralarıyla   iradeyi devreye sokma ve kiÅŸinin  kendi farkındalığına vurgu yapmakta çağın   bir tür ” irade krizi”ile  muzdarip oluÅŸuna vurgu yapmaktadır:

Kendi çamurunu  tutuÅŸturmaya bak ,

BaÅŸkasının  ateÅŸi uÄŸruna  mücadeleye deÄŸmez.”

   AÅŸk -özgürlük ikilisinin  özgün bir benlik üzerine inÅŸa edilebileceÄŸini   ,taklitçiliÄŸin ,devÅŸirme aydınların manipülasyonlarının kiÅŸiliksizleÅŸtirici müdahalelerine karşı uyarmaktadır.

 Ä°kbal doÄŸunun  öze dönüÅŸ hareketinin sancılı evladı olarak öze dönüÅŸün özgürleÅŸmenin , uyanışın ÅŸahitliÄŸin , üç temele dayanması gerektiÄŸini   bildiriyor:   Dert , AÅŸk ve Amel . Hakikatı ve hikmet arayışı çabasında   dertli olan, dostuna ulaÅŸma  adına  ancak uzun yolları  kat edip kapı halkalarını aşındırabilir. Hedonizmin duraÄŸanlığında kokuÅŸmuÅŸ  bir  yürekle aÅŸk yoksunluÄŸunun tutsaklığında,  kendine uyanmanın imkansızlığını  vurgular ;

Dilenciyi  dilendikçe  daha çok fakirleÅŸtiren,

Ve yoksulu , yoksulluk peÅŸinde  oldukça  sefilleÅŸtiren

Sina  yarımadasının nurundan mahrum,

Bu sahte benlikten kurtul[iii]

“Ä°kbalin amacı , gerek bireysel açıdan  gerekse  ahlaki ve toplumsal açıdan  islama dayanan bir sistem  bir ideoloji sunmaktır. Tüm insani boyutları kapsayan, sosyal alanda  maddi-manevi alanda  hayat kanunları çıkaran  temel toplumsal  kuruluÅŸta yapıcı bir rol alan, tarihi  yönlendiren, insanın  kaderine ve yaÅŸam biçimine  yön veren ahlaki, siyasi, eÄŸitsel ve kültürel  kurallar koyan amaç belirleyen bir ideolojiydi bu. Bu Ä°slam ideolojisine inanan  kimseler gaflete düÅŸmezler, rahatlık ve durgunluk içine  girmezler, salt tesbih, dua, namaz ve oruçla yetinmezler ve velilerin kerametleriyle  uÄŸraşıp durmazlardı.“[iv]   Mütefekkir  Ali ÅŸeriatının ifadesiyle  ikbalin hayat tasavvuruna yönelik temel bakış açısının özetiydi bu.  Mistizmin, ezoterizmin, Protestancı eklemlenmelerin, batınıliÄŸin  paganist  inanışların ritüellerini tavırlarını  deÄŸil, tevhidin perspektifiyle  hayat algısı kurma  ve oluÅŸturma ideolojisi  idi  temel mesele …….   

    Fetret dönemlerinin  aÅŸağılık kompleksine maruz  kalmış aydınları, cahiliye kültürünün taşıyıcı  ve yaygınlaÅŸtırıcı  aracı  olan medya ve biliÅŸim dünyası  ardından  darbeci oligarÅŸik yapılarla beslenen  bürokrasi  ve eÄŸitim düzenekleri  nesillerimizin   ifsadında baÅŸat rolü oynamaktadır.  Ä°nsanları  “fare yarışı” ile –biriktirme tutkularına ram eden  hayatın  ekonomi  çarkları, Tekelci anlayışların ve bankacılık kurumlarının faiz  sistemiyle çağın derebeylerine  Karunlarına  sürekli finans pompalamakta, küresel sisteme entegre olan ve edilen  altı milyardan fazla insanlık alemi milyonlar   düzeyindeki  azınlığa  “ÅŸeddadın cennetlerini” imar etmekle  meÅŸgul olmaktadırlar.  Ä°nsanlığı, daha da ötesi insanlığın ortak vicdanı olan  ümmet coÄŸrafyasını  fikri planda, haklılık   düzeyinde maÄŸlup edemeyen dünya bu ümmetin önemli ve seçkin bir kesimini yeni yöntemlerle  dize getirme peÅŸindedir. Kendi içinde yükselen sivrilen, istikamet  bulmaya çalışan hareketleri birbiriyle vuruÅŸturarak, sapkın, ümmeti afyonlaÅŸtıran oluÅŸumlara her türlü ekonomik lojistik kültürel  destekler saÄŸlayarak sahih olma çabasındaki oluÅŸumların önüne dikmekte,  dine karşı din, savaşının yeni senaryoları tezgahlanmakta, diÄŸer  yandan  bazı kesimlere de  konfor düzeyi  yüksek   yaÅŸam imkanları  saÄŸlayarak teknolojik imkanları sunarak ya da hedeflediÄŸi kitleleri  sapkın ve dönüÅŸtürücü müfredatlarla eÄŸitip yontarak  ehlileÅŸtirme uÄŸraşını vermektedir. Çağı okuyamamanın, kitabını okuyup anlayamanın ya da anlamamak için bolca okumanın(!), kendi medeniyet hinterlandını fark edememenin, faturası  çok ağır ödenmektedir  nesiller boyu….  

Ä°kbal içli bir çığlıkla, kora evrilen   bir yürek taşıyıcısı olarak ve bu   yiyip bitiren alev tufanına  karşı  haykırır, ümmeti saptıranlara  gafletin yuvasında geceleyenlere  eflatunun  maÄŸara  alegorisindeki tasvirleri     andıran ÅŸahsiyet olamamış gölgelere ;

Ey baÅŸkalarının  bilgisinin   hamalları,

Onlarla yüzlerini aydınlatanlar

Geleceklerini  onların yol ve usullerine  baÄŸlayanlar

Siz ne kendiniz   ne de bir baÅŸkası olabilirsiniz!

Zihinleriniz onların fikirlerine kilitlenmiş

En derin hayati soluÄŸunuz dahi  baÅŸkalarının sesini verir!

Dudaklarınızdan ödünç fikirler dökülür,

Ve kalplerinizde dahi özenti, iÄŸreti arzular yuvalanır

Daha ne kadar zaman baÅŸkalarının  ateÅŸi etrafında   döneceksiniz ?

Kalp taşımıyor musunuz ?  Öyleyse kendi ateÅŸinize yansanıza.

Fert, kendini  gerçekleÅŸtirerek  ÅŸahsiyet olur.

Millet de  kendisi olduÄŸu sürece  gerçekten var olur[v]

ÖzgürlüÄŸün göstergesidir, yatağında kıvrılıp denize doÄŸru  akan  berrak bir nehir gibi hareket  halinde olmak….hakikate gözlerini kapatan  kendi tarihsel serüveninde  sadece  karanlıktan karanlığa doÄŸar ancak  zindanlar arasında mekik dokur. Düalizmin iki keskin ucunda  ortayı bulamadan  amaçsız ve  ufuksuzca  bir med cezir yaÅŸar. Epikürcü yaÅŸam tarzı ve sınırlı fani hayatı  arasındaki tezatta  sığlaÅŸmış bilinci boÄŸulmaya maruz kalır.  Ayartıcı önyargılarının  temyizden yoksun tarafgirliklerinin acılığında  nuru  söner,  varoluÅŸsal  pozisyonu dumura uÄŸrar. Kalbi betonlaÅŸarak yitirir  aÅŸkı , derdi dünya olur  nihayetinde  dünyalara sığmayacak dertlere, müptela olur. Zihinsel kireçleÅŸme, biyolojik düzlemde ancak kendine yer bulan düÅŸüncelerine fasit dairelerin  etrafında tur attırır. YaÅŸadığı konum kaybı süfliliÄŸin kucağına fırlatır sorumluluÄŸunun farkına   varamayan ademoÄŸlunu ..Yaratıcısı tarafından nerede istihdam edildiÄŸinin farkında olmadan silikleÅŸir, ontolojik  düzlemini yitirir,gerçeÄŸin deÄŸil imajın nesnesi haline gelir.

“ikbalin felsefesinde eylem gerçekte hayatın mihveridir. Ä°nsan faal , aktif bir  hayat mücadelesiyle  kiÅŸiliÄŸini  bütünüyle  geliÅŸtirir ve yüce kaderini  gerçekleÅŸtirir. Yoksa vazgeçme, feryat etme, teslim olma  ve sadece düÅŸünmede  yoÄŸunlaÅŸma  yoluyla  deÄŸil.”[vi]

Öfkeyi,sevmeyi, nefret etmeyi,duruÅŸları , tavır ve samimiyeti terbiye edilmemiÅŸ  haya ve kalbi selim  süzgecinden geçmemiÅŸ olmaktır nakıslık…. ,   her daim bir tarafa  bir yöne vurgu  yapan eÄŸreti duruÅŸ sahibi pozisyonunda  olmaması  ÅŸartıyla, tevhidin kollektif  bir ÅŸuur halinde kendini göstermesidir insanın kiÅŸiliÄŸini tekamüle götüren …….     

Sahilde bayram ne gezer

Orada, hayat naÄŸmelerinin  tatlı bestesi duyulur.

Atıl dalgalara ve meydan oku!

Ki, ölümsüzlük mücadeleyle kazanılır.[vii]

“Ä°kbale göre aÅŸk nasıl benliÄŸi kuvvetlendirir ise korku da  aÅŸkı yok eder, güçsüz kılar KiÅŸinin  karakterinde bütün çöküntülerin kaynağı odur EÄŸer doÄŸru olarak anlaşılırsa Allah korkusu bilgeliÄŸin  baÅŸlangıcıdır.fakat buna mukabil her türlü korku hayatı  engeller, faaliyet kapasitesini güçsüzleÅŸtirir ve onun yıkılmasına sebep olur.”[viii]

      Hayatı bütün yüreÄŸiyle, adaleti iyiliÄŸi, yardımlaÅŸmayı  en yakınlarına ihsanı kuÅŸanarak yaÅŸamak  gayesiyle  yola koyulmalıdır insan..   aktif bir gayret, aktif ve analitik bir düÅŸünce süreci, aktif bir sosyalite düzeyi içe kıvrılmamış ÅŸeffaf bir  kiÅŸilikle beraber  kalbi ve zihni derinliÄŸin yol  arkadaÅŸlığında dinamik  bir süreç….

Uzun   emeller, fani ikballer peÅŸinde ömrü heder  etmektense, insan  olarak  adem olarak mümin olarak kalabilme   adına  zalimliklere, zorbalıklara, hainliklere deÄŸersizleÅŸtirme operasyonlarına  karşı  Hamzaca  Bilalce  Åžamilce  Ömer Muhtarca  Seyyit Kutupça Ahmet Yasince bir tavrı  bayraklaÅŸtırmak   hayat kalitemizi  yükseltir  ruhumuzu onurlandırır ancak..;

GüneÅŸin ışığına sahipsen,

Gökyüzünün  derinliklerinde yol al!

Oklara açabileceÄŸin derin bir yüreÄŸin varsa,

Kartal gibi yaÅŸayarak öl!

Amentü ne! Yortuların ederi ne hayatta!

Bir anlık  aslanca hayat, evladır asırlık fareninkinden![ix]-

……………………

Allah eri şartlara bağımlı değildir;

Ne de  hayat bir sarkacın salınımlarından ibarettir!

EÄŸer müslümansan bağımsız olmayı öÄŸren,

Ve bütün insanlara  hayırlı ol!

Cahillerin elinden rızık arama,

Yusuf gibi ol ;  kendini hafife satma!

Keykavus tahtına bir tekme vur,

Başını ver ama onurunu  alçaltma ! [x]